ਬੱਚੇ ਦਾ ਸੱਚ
ਮੈਂ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸੌਖ ਲਈ
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ‘ਚ ਹਾਕਮ ਤੇ ਕੁੱਤਾ
‘ਕੱਠਾ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ।
ਮੈਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ
ਬੱਚਾ ਸਿੱਖਣ ਲੱਗਾ
ਹਾਕਮ ਨੂੰ ਕੁੱਤਾ ਤੇ
ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਹਾਕਮ ਬਣਾ ਦਏਗਾ।
ਉਹ ਕਈ ਵਾਰੀ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਕੱਠੇ ਵੀ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਵਾਰ ਵਾਰ ਦੱਸਣ ‘ਤੇ ਵੀ
ਕਿ ਹਾਕਮ ਹਾਕਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਤੇ ਕੁੱਤਾ ਕੁੱਤਾ।
ਬੋਲਣ-ਲਿਖਣ ਲੱਗਿਆਂ
ਬੱਚਾ ਹਰ ਵੇਰ
ਉਲਟ ਪੁਲਟ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:
ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ
ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ।
ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ
ਬੱਚਾ ਦਿਲ ਦਾ ਸੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਕਦੇ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ।
****
ਉਮਰ
ਤੁਸੀਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਵੇਂ
ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦੇ
ਤਿੰਨ ਪੜਾਅ ਕਹਿ ਦਿੰਦੇ ਹੋ।
ਬਚਪਨ - ਬੇਫਿਕਰੀ
ਜਵਾਨੀ - ਮਸਤੀ
ਤੇ ਬੁਢੇਪਾ - ਭਜਨ ਬੰਦਗੀ।
ਸਾਡੀਆਂ ਤਾਂ ਤਿੰਨੇ ਉਮਰਾਂ
ਬੁਢੇਪੇ ‘ਚ ਸਿਮਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਫਿਕਰ, ਤੌਖਲੇ ਤੇ ਸੰਸੇ।
ਅਸੀਂ ਤਾਂ
ਰੋਟੀ ਤੋਂ ਰੋਟੀ ਤੱਕ ਦੀ
ਜੂਨ ਹੰਢਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।
ਬੁਢੇਪਾ ਹੀ ਜੰਮਦੇ ਹਾਂ।
ਬੁਢੇਪਾ ਹੀ ਜੀਂਦੇ ਹਾਂ।
ਤੇ ਖਿੱਚ ਧੂਹ ਕੇ
ਬੁਢੇਪਾ ਹੀ ਮੁਕਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।
ਤੁਸੀਂ ਇਕ ਦੇ
ਤਿੰਨ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ।
****
ਰਿਸ਼ਤਾ
ਸੰਵਾਰ ਕੇ ਬੰਨੀ ਪੱਗ
ਧੁਲੀ ਹੋਈ ਟੋਪੀ
ਜਾਂ ਸਾਫੇ ‘ਚ ਛੁਪਿਆ ਸਿਰ
ਪਾਟੇ ਕੰਬਲ ‘ਚੋਂ ਝਾਕਦਾ ਜ਼ਹੀਨ ਮੱਥਾ।
ਸਤਾ ਲਈ ਤਰਸਦੇ ਬੰਦੇ ਲਈ
ਇਹ ਵੋਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਲਮਾਂ ਨੂੰ
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਥਾਹ ਪਾਉਣ ਦਾ
ਝੱਲ ਹੋ ਜਾਵੇ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ
ਉਹ ਮਿੱਤਰ ਪਿਆਰਾ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਲਮ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਡਾ
ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਿਹੜਾ ਮੰਨਦੀ ਹੈ।
**** |